คุณภาพซาก เครื่องมือตรวจสอบปัญหาสารพิษจากเชื้อราในไก่เนื้อ

วิธีการที่นิยมกันทั่วไปสำหรับการตรวจสอบการปนเปื้อนสารพิษจากเชื้อราในอาหารสัตว์ โดยการเก็บตัวอย่างวัตถุดิบอาหารสัตว์ ทางเลือกใหม่สำหรับการตรวจติดตามปัญหาสารพิษจากเชื้อราได้โดยการตรวจสอบรอยโรคที่โรงเชือด

วิธีการตรวจสอบรอยโรคของสัตว์ปีกในโรงเชือด สารพิษจากเชื้อราสามารถก่อให้เกิดรอยโรคได้หลายชนิดในอวัยวะภายใน ขึ้นกับชนิดของสารพิษจากเชื้อราที่พบในอาหารสัตว์ว่าจะทำลายอวัยวะชนิดใด การตรวจสอบรอยโรคสารพิษจากเชื้อราเป็นเครื่องมือเพิ่มเติมสำหรับการเฝ้าระวังปัญหา

การตรวจสอบสารพิษจากเชื้อราจากรอยโรคที่โรงเชือด

ข้อมูลการวิเคราห์สารพิษจากเชื้อราในวัตถุดิบ และอาหารสัตว์ ไม่สามารถให้ภาพที่สมบูรณ์องการปนเปื้อนสารพิษจากเชื้อราที่แท้จริงได้ บางครั้งระดับของสารพิษจากเชื้อราที่ตรวจพบมีระดับต่ำมาก หรือไม่สามารถตรวจพบได้เลย บ่อยครั้ง นักวิชาการอาหารสัตว์อาจเข้าใจว่าสามารถควบคุมทุกสิ่งไว้ได้อยู่แล้ว และความเสี่ยงต่ำ แต่ก็ยังสามารถสังเกตเห็นผลกระทบของสารพิษจากเชื้อราในฟาร์มได้ เนื่องจาก

๑. สารพิษจากเชื้อรามีความหลากหลายของชนิด และกระจายทั่วไปในวัตถุดิบ และอาหารสัตว์ในระดับต่ำบ้าง สูงบ้าง

๒. ในทางปฏิบัติ ปริมาณตัวอย่างน้อยมาก ไม่สามาถเป็นตัวแทนที่ให้ผลที่ดีได้ เช่น จำนวนตัวอย่างต้องมากกว่า ๑๐๐ ตัวอย่างต่อแบทช์ที่มีขนาด ๘๐ ตัน

๓. การปรากฏของสิ่งที่บดบังสารพิษจากเชื้อราไม่ให้ตรวจพบได้

๔. การเสริมฤทธิ์ร่วมกันระหว่างสารพิษจากเชื้อรา

๕. การได้รับสารพิษจากเชื้อราในระดับต่ำเป็นเวลานาน

เพื่อให้ได้ภาพที่สมบูรณ์ของปัญหาสารพิษจากเชื้อรา พยาธิวิทยาสามารถใช้เป็นเครื่องมือเสริมเพิ่มเติมสำหรับการประเมินผลกระทบของสารพิษจากเชื้อราต่อสัตว์ โดยอาศัยรอยโรคภายนอกที่จำเพาะสำหรับสารพิษจากเชื้อรา ในบางครั้ง อาจเก็บตัวอย่างอวัยวะที่ได้รับผลกระทบเพื่อตรวจวินิจฉัยทางจุลพยาธิวิทยา

สัตวแพทย์ทั่วโลกมีความรู้เป็นอย่างดีเลิศกับเชื้อแบคทีเรีย และไวรัส สิ่งแรกที่สัตวแพทย์นึกขึ้นได้มักเป็นโรคติดเชื้อ แต่มักลืมคิดไปถึงรอยโรคที่เกิดจากสารพิษเชื้อรา หรือไม่เคยรู้จักมาก่อนเลยด้วยซ้ำ 

สิ่งสำคัญที่ต้องระลึกไว้เสมอคือ เมื่อทุกสิ่งทำทุกอย่างแล้ว และไม่มีการตอบสนองต่อยาปฏิชีวนะ หรือวัคซีน ให้คิดถึงสารพิษจากเชื้อรา สารพิษจากเชื้อมักไม่ทำให้สัตว์ตาย แต่ทำให้สัตว์เติบโตช้าลง ใช้เวลาเลี้ยงนานขึ้น ไม่เพียงแต่รอยโรคที่เกิดจากสารพิษจากเชื้อราในการวินิจฉัยแยกอาจทำให้ตัดสินใจผิดไปจากความเป็นจริง เทคนิคนี้ไม่เพียงใช้ประโยชน์ได้ในโรงเชือดเท่านั้น แต่ยังประยุกต์ใช้ได้ในฟาร์ม ด้านการป้องกัน เช่น การใช้ตัวจับสารพิษจากเชื้อรา หากผลิตภัณฑ์ที่สามารถจับกับสารพิษจากเชื้อราได้ดี ไม่เพียงผลผลิตจะดีขึ้น แต่ผู้ผลิตสัตว์ยังเห็นคุณภาพซากที่โรงเชือดเปลี่ยนไปจากเดิม ขณะที่อุบัติการณ์ของสารพิษจากเชื้อราลดลง

รอยโรคสำคัญจากสารพิษเชื้อรา

องค์ความรู้ด้านพยาธิวิทยาเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการจำแนกปัญหา ประสบการณ์ทางคลินิกช่วยให้สามารถวิเคราะห์เพิ่มเติมได้ในห้องปฏิบัติการ วิธีการนี้เหมาะกับโรงเชือด จึงต้องให้ความสำคัญกับการเรียนรู้วิธีการปฏิบัติงานตามปรกติของพนักงาน เพื่อให้เข้าใจได้ว่ายังมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องอื่นด้วยหรือไม่

ซากที่ปนเปื้อนด้วยสารพิษจากเชื้อราจะถูกปลดทิ้งด้วยหรือไม่ขึ้นกับกฎระเบียบ และกฏหมายของแต่ละประเทศ ในสุกร อวัยวะส่วนใหญ่ที่เกิดโรค เช่น ตับที่ดำเยิ้ม ไตที่มีถุงน้ำ ปอดที่บวม หรือความผิดปรกติที่เกิดขึ้นในอวัยวะสืบพันธุ์จะถูกดึงออกจากกระบวนการผลิต อวัยวะถูกนำออกมา เนื่องจาก ลักษณะที่ปรากฏขึ้นภายนอก สำหรับสัตว์ปีก กฏระเบียบภาครัฐไม่ได้กำหนดไว้สำหรับซากสัตว์ปีกที่อาจมีความสัมพันธ์กับสารพิษจากเชื้อรา ประเด็นสำคัญคือ พนักงานตรวจซากในโรงเชือดอาจจะไม่ค่อยคุ้นเคยกับรอยโรคที่สัมพันธ์กับสารพิษจากเชื้อรา จำเป็นต้องให้ความรู้ และนำภาพของรอยโรคแสดงให้พนักงานเหล่านี้รู้จัก และสามารถจำแนกจากสาเหตุอื่นๆที่เป็นไปได้

เมื่อมีการสื่อสารจากโรงเชือดให้กับผู้ผลิตในฟาร์ม หรือโรงงานอาหารสัตว์ก็จะเกิดประโยชน์ต่อองค์กรโดยภาพรวม โดยเฉพาะ เมื่อมีการสร้างระบบการสื่อสารแบบเรียลไทม์สำเร็จ ขั้นแรกเป็นการสร้างความตระหนักต่อปัญหา และผลกระทบจากสารพิษเชื้อราของสัตวแพทย์ และผู้บริหารโรงเชือด และให้ความรู้จดจำรอยโรคสำคัญที่อาจเกิดจากสารพิษเชื้อรา ข้อมูลที่ได้จากโรงเชือดควรถูกแบ่งปันให้กับสัตวแพทย์ผู้รับผิดชอบดูแลฟาร์มอื่นๆ เพื่อให้คำแนะนำ เมื่อทุกฝ่ายคุ้นเคยกับภาพรอยโรคสำคัญดังกล่าว ก็จะรายงาน และคอยติดตามผ่าซากที่ฟาร์มต่อไป ขั้นตอนเหล่านี้เป็นวิธีที่ง่ายที่สุด และราคาถูกที่สุดในการสร้างระบบการสื่อสารข้อมูลภายในภาคการผลิตทั้งฟาร์ม และโรงงานอาหารสัตว์สามารถแบ่งปันข้อมูลระหว่างกัน เป็นการบูรณาการร่วมกันระหว่างสัตวแพทย์ นักวิชาการอาหารสัตว์ ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ และฝ่ายควบคุมคุณภาพในโรงเชือด  

เอกสารอ้างอิง

Ploegmakers M. 2020. Interview: Agrimprove – mycotoxin lesions in slaughterhouses. [Internet]. [Cited 2020 Jun 29]. Available from: https://www.allaboutfeed.net/Mycotoxins/Articles/2020/6/Interview-Agrimprove--mycotoxin-lesions-in-slaughterhouses-604183E/

ภาพที่ ๑  คุณภาพซากไก่ที่โรงฆ่า และปัญหาสารพิษจากเชื้อรา (แหล่งภาพ Katherine Herborn, University of Plymouth)

บราซิลจับตามองกำแพงการค้า และเฝ้ามองหาโอกาส

 ผู้ประกอบการบราซิลจับตามองอุปสรรคทางการค้าระหว่างประเทศ โดยเฉพาะ กำแพงการค้าใหม่ ๑๗ ข้อที่เกิดจากประเทศต่างๆทั่วโลก ระหว่างเดือนมีนาคมถึงเมษายนที่ผ่านมา โดย ๓ ข้อในนั้นเกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์สัตว์ปีก

National Confederation มองว่า เม็กซิโก อินเดีย และซาอุอาระเบียเป็นตัวร้ายสำคัญ จากระบบการตรวจติดตามทั่วโลก เม็กซิโก และอินเดียเพิ่มภาษีการนำเข้าเนื้อไก่จากบราซิล ซาอุฯ เริ่มกำหนดให้มีการขึ้นทะเบียนนำเข้าสำหรับผลิตภัณฑ์สัตว์ปีก ประเทศกลุ่มอาหรับเป็นลูกค้าสำคัญสำหรับสินค้าสัตว์ปีกของบราซิล และนำเข้า ๔๖๘,๘๒๘ ตันในปี พ.ศ. ๒๕๖๒ ขณะที่ เม็กซิโก นำเข้า ๙๗,๙๘๗ ตัน แต่ไม่มีข้อมูลจากอินเดีย

National Industry Confederation (CNI) อัพเดต้อมูลการสำรวจเป็นประจำ โดยอาศัยข้อมูลที่เป็นทางการจากระบบอิเล็กโทรนิกส์สำหรับการตรวจติดตามอุปสรรคการส่งออกมีชื่อเป็นภาษาสเปนว่า "Sem Barreiras" นับตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๖๑ เป็นต้นมา ระบบ Sem Barreira ตรวจพบอุปสรรคทางการค้าต่อสินค้าบราซิลรวมทั้งหมด ๗๐ รายการ

ข้อมูลเหล่านี้ได้ช่วยให้หน่วยงานราชการในบราซิลกำหนดกลยุทธ์เพื่อจัดการกับปัญหา ถึงกระนั้น รัฐบาลก็สามารถช่วยคลี่คลายปัญหาได้ร้อยละ ๑๐ ของปัญหาที่เกิดขึ้น ประเด็นทางการค้ายังครอบคลุมส่วนที่นอกเหนือจากสินค้าเกษตรกรรม จีน อาร์เจนติจา และอียู สร้างกำแพงการค้าต่อสินค้ายาง อุปกรณ์อิเล็กโทรนิกส์ และผลิตภัณฑ์โลหะ ยานยนต์ พลาสติก และเทคโนโลยีสารสนเทศ

เวียดนามเปิดประตูรับผู้ประกอบการผลิตสัตว์ปีกบราซิลรวดเดียวสี่ราย

บราซิลอนุญาตให้ผู้ประกอบการผลิตสัตว์ปีกบราซิล ๔ ราย ส่งออกไปยังตลาดเวียดนามได้แล้ว ตามข้อมูลจากกระทรวงเกษตร เวียดนามนำเข้าเนื้อสัตว์ปีกบราซิล ๑๒,๑๐๐ ตัน ในไตรมาสแรกของปีนี้ เพิ่มขึ้นร้อยละ ๗๓ เปรียบเทียบกับช่วงเดียวกันเมื่อปีที่แล้ว ตั้งแต่ปีที่แล้ว ความต้องการเนื้อสัตว์ปีกเวียดนามเติบโตร้อยละ ๔๒ 

เอกสารอ้างอิง

Azevedo D. 2020. Brazil keeps an eye out for trade barriers and finds them. [Internet]. [Cited 2020 May 15]. Available from: https://www.poultryworld.net/Meat/Articles/2020/6/Brazil-keeps-an-eye-out-for-trade-barriers-and-finds-them-596891E/

ภาพที่ ๑  บราซิลจับตามองกำแพงการค้า และเฝ้ามองหาโอกาส (แหล่งภาพ Mark Pasveer)

ระบบสเปคทรัลเอนโทรปี วิเคราะห์เสียงพยากรณ์ผลการเลี้ยง และสวัสดิภาพไก่

ระบบการฟังเสียงสำหรับตรวจจับความเบี่ยงเบนจากเสียงแบคกราวนด์ สามารถช่วยพยากรณ์สุขภาพในระยะยาว และความเป็นอยู่ที่ดีของฝูงไก่

นักวิจัยได้พัฒนาระบบการตรวจติดตามสวัสดิภาพสัตว์ที่มีราคาย่อมเยา และง่าย โดยใช้ระบบการฟังเสียงแบบอัตโนมัติ ผลการศึกษาจากความร่วมมือของนักวิจัยจากสี่มหาวิทยาลัยในสหราชอาณาจักร รวบรวม และวิเคราะห์เสียงบันทึกของลูกไก่จำนวนมากกว่า ๒๕,๐๐๐ ตัวจาก ๑๒ ฝูง เริ่มตั้งแต่วันแรกของการเลี้ยง ลูกเจี๊ยบทุกตัวส่งเสียงร้องเจี๊ยบๆ ตื่นตกใจไปกับสิ่งแวดล้อมที่แปลกใหม่ แต่หลังจากนั้น ลูกเจี๊ยบจึงเริ่มมองหาอาหาร และน้ำ เปิดใจยอมรับโลกใบใหม่ส่งเสียงน้อยลง ค่อยๆสงบ หากเรายังคงได้ยินเสียงร้องส่งเสียงดังหลังจากนั้นอีก อาจเป็นสัญญาณของสิ่งผิดปรกติบางประการขึ้นแล้ว ในแต่ละปี มีการเลี้ยงสัตว์ปีกมากกว่าห้าหมื่นล้านตัว เครื่องมืออย่างง่ายที่สามารถตรวจจับสิ่งผิดปรกติในช่วงเวลาที่สำคัญของชีวิตจะส่งผลประโยชน์ที่ยิ่งใหญ่ต่อสวัสดิภาพสัตว์ และคุณภาพชีวิตของสัตว์เลี้ยงได้

 

ระบบสเปคทรัล เอนโทรปี

วิธีใหม่ที่เรียกว่า สเปคทรัล เอนโทรปี (Spectral entropy) ช่วยตรวจจับเสียง แล้ววิเคราะห์เสียงสูงต่ำ ใช้ง่าย ระบบนี้สามารถตรวจจับเสียงที่ผิดไปจากเสียงแบคกราวนด์รอบตัวไก่ ระบบการตรวจติดตามเสียงแบบอัตโนมัตินี้สามารถแยกเสียงร้องจากความเครียดของลูกไก่จากเสียงที่แวดล้อมตัวสัตว์ เช่น เสียงของอุปกรณ์การเลี้ยงต่างๆ เป็นต้น

ทุกวันนี้ ผู้เลี้ยงสัตว์อาจใช้ประสาทสัมผัสของร่างกาย แล้วประเมินสวัสดิภาพของไก่เนื้อออกมาเป็นคะแนนตามความรู้สึก แต่ระบบอัตโนมัตินี้จะช่วยขจัดโอกาสของความคลาดเคลื่อนเนื่องจากมนุษย์ และช่วยส่งเสริมสวัสดิภาพสัตว์ และประสิทธิภาพการผลิตของผู้ประกอบการได้

เสียงโวยวายของลูกเจี๊ยบบ่งบอกสวัสดิภาพชีวิตในระยะยาว

สิ่งที่น่าสนใจคือ ผลการวิจัยเผยให้เห็นเสียงร้องจากความเครียดเป็นเครื่องบ่งชี้ถึงความเครียดในเวลานั้น หรือความตื่นตกใจของลูกไก่ เสียงร้องเหล่านี้ช่วยพยากรณ์พฤติกรรมของฝูงสัตว์ การเจริญเติบโตในอนาคต อัตราการตาย และข้อมูลด้านสวัสดิภาพสัตว์ในมิติต่างๆของสัตว์ได้

โดยการวิเคราะห์เสียงต้องของลูกเจี๊ยบในช่วงวันแรกๆของชีวิต สามารถพยากรณ์อัตราการเจริญเติบโต และจำนวนไก่ตายตลอดช่วงเวลาการเลี้ยงได้ หมายความว่า ผู้เลี้ยงไก่สามารถใช้เครื่องมือนี้ช่วยให้การเลี้ยงไก่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ  โดยไม่ต้องเพิ่มพนักงานเป็นพิเศษ และยังได้ข้อมูลเพิ่มขึ้นสำหรับช่วยให้สวัสดิภาพสัตว์ดีขึ้นได้

เอกสารอ้างอิง

Doughman E. 2020. Automated acoustic monitoring could improve chick welfare. [Internet]. [Cited 2020 Jun 20]. Available from: https://www.wattagnet.com/articles/40627-automated-acoustic-monitoring-could-improve-chick-welfare

ภาพที่ ๑  การตรวจติดตามเสียงเพื่อเฝ้าระวังสวัสดิภาพการเลี้ยงไก่ ด้วยวิธีง่ายๆแค่ฟังเสียงลูกเจี๊ยบ (แหล่งภาพ Katherine Herborn, University of Plymouth)