วิจัยสืบค้นบรรพบุรุษไก่

ความก้าวหน้าด้านจีโนมิกส์ถูกใช้สำหรับการศึกษาพันธุ์สัตว์ปีก และรากฐานของไก่เนื้อสมัยใหม่

               ผลการศึกษาใหม่นี้เป็นการวิจัยต้นกำเนิดทางประวัติศาสตร์ และพันธุกรรมของไก่พันธุ์ไวท์พลีมัธร็อค ผู้เป็นบรรพบุรุษสำคัญของไก่เนื้อสมัยใหม่ในปัจจุบัน ในช่วงกลางศตวรรษที่ ๑๙ สายพันธุ์ไก่หลายสายพันธุ์นำเข้าสู่ทวีปอเมริกาโดยชาวยุโรป และเอเชียนับว่าเป็นต้นกำเนิดของไก่ยุคแรกที่เกิดขึ้นในสหรัฐฯ บันทึกทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับลำดับเครือญาติของบรรพบุรุษไก่ในยุคนั้นยังไม่แน่ชัด และยังไม่น่าเชื่อถือ ดังนั้น คณะผู้วิจัยจึงใช้เทคโนโลยีด้านจีโนมิกส์พยายามค้นคว้า และอธิบายความเป็นมาของไก่พันธุ์ไวท์พลีมัธร็อค (White Plymouth Rock, WPR)

               ข้อมูลจากตัวอย่างไก่พันธุ์ไวท์พลีมัธร็อค จำนวน ๑๕๐ ตัว และอื่นๆ อีก ๘ สายพันธุ์ที่เคยมีการบันทึกไว้ ถูกนำมาวิเคราะห์ลำดับจีโนมทั้งหมด ทั้งโครโมโซมร่างกาย และโครโมโซมเพศ แสดงให้เห็นว่า ไก่พันธุ์ไวท์พลีมัธร็อค เริ่มต้นมาจากการผสมข้ามระหว่างรุ่นพ่อแม่ ได้แก่ พันธุ์โดมินิก (Dominique) สายพันธุ์ดั้งเดิมเก่าแก่ของทวีปอเมริกา และแบล็กชวา กับโคชิน ผลการวิจัยสอดคล้อง และให้ผลเชิงปริมาณตามบันทึกทางประวัติศาสตร์ว่า สายพันธุ์ดั้งเดิมข้างต้นเป็นต้นกำเนิดสู่ไก่พันธุ์ WPR นั่นเอง การวิเคราะห์ด้านจีโนมิกส์ยังแสดงให้เห็นการถ่ายทอดทางพันธุกรรมไปยังสายพันธุ์อื่นๆ เช่น brahma, Langshan และ black minorca เป็นต้น

               การถ่ายทอดทางพันธุกรรมผ่านโครโมโซมมีบทบาทสำคัญมาก และการวิเคราะห์ต่อมายังแสดงให้เห็นลึกเข้าไปถึงความสัมพันธ์ระหว่างสายพันธุ์บรรพบุรุษสัตว์ปีกในบางตำแหน่งของโครโมโซม และการคัดเลือกทางพันธุกรรมระยะยาวจนทำให้น้ำหนักสัตว์แตกต่างกันจนกระทั่งกลายเป็นไก่เนื้อในปัจจุบัน

               ศาตราจารย์ Orjan Carlborg แห่งภาควิชาชีวเคมี และจุลชีววิทยาการแพทย์ที่มหาวิทยาลัย Uppsala สวีเดน แสดงให้เห็นว่า พันธุ์สัตว์ปีกในปัจจุบันเป็นผลมาจากการก่อตั้ง การแยก และการคัดเลือกทั้งโดยธรรมชาติ และโดยความตั้งใจของมนุษย์ การวิเคราะห์ด้านจีโนมิกส์ พิสูจน์ได้ว่าเป็นเครื่องมือที่ดีสำหรับการสร้างความเข้าใจผู้ให้กำเนิดด้านพันธุกรรมเพื่อการพัฒนาปรับปรุงพันธุ์ ยังต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับโคโมโซม และยีนส์ของสายพันธุ์บรรพบุรุษสัตว์ปีกอีกต่อไป ผลการศึกษาในอนาคตอาจเปิดเผยให้เห็นถึงความสำคัญของสายพันธุ์บริสุทธิ์ และการคัดเลือกสายพันธุ์ไก่

เอกสารอ้างอิง

McDougal T. 2019. The chicken or the egg – roots of the modern broiler explored. [Internet]. [Cited 2019 Aug 30]. Available from: https://www.poultryworld.net/Genetics/Articles/2019/8/The-chicken-or-the-egg--roots-of-the-modern-broiler-explored-467163E/  

ฮิสทีเรียกำเริบเมื่อเจอลิสทีเรีย

การระบาดล่าสุดของโรคอาหารเป็นพิษลิสทีริโอซิสในสเปน ขับเน้นให้เห็นถึงความสำคัญของความปลอดภัยอาหาร การถนอมอาหาร และความเชื่อมั่นของผู้บริโภค

               การระบาดของเชื้อลิสทีเรียถูกยืนยันจากสินค้าเนื้อสุกรในเมือง Andalusia ประเทศสเปน โดยมีผู้ป่วยจำนวน ๑๗๕ ราย และถูกนำส่งโรงพยาบาล ๘๒ ราย และสตรีวัยชราเสียชีวิตลง ๑ ราย เมื่อวันที่ ๒๖ สิงหาคมที่ผ่านมา ตามรายงานจากหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น El Pais การปนเปื้อนถูกสอบย้อนกลับไปที่เครื่องจักรสำหรับการยัดไส้ แต่เชื่อว่าส่วนอื่นๆของโรงงานผู้ผลิตก็เกิดการปนเปื้อนด้วยเช่นกัน 

               ในช่วงแรกสเปนได้เตือนภัยสุขภาพเฉพาะภายในประเทศ แต่ไม่นานก็เตือนภัยไประดับระหว่างประเทศ เนื่องจาก นักท่องเที่ยวแปดสิบล้านคนมีความเสี่ยงที่จะกลับบ้านแล้วแพร่เชื้อต่อไปประเทศตนเอง สเปนได้เก็บสินค้าทั้งหมดออกจากชั้นจำหน่ายสินค้าแล้ว การเรียกสินค้าคืนทั้งหมดครั้งนี้เกิดเป็นคำถามต่อหน่วยงานตรวจสอบด้านสุขภาพของเมือง Andalusia โดยชี้ไปที่ประเด็นสำคัญที่ต้องเน้นย้ำ ประการแรกจำเป็นต้องกำชับย้ำความสำคัญของกระบวนการด้านสุขอนามัยในโรงงานผลิตอาหาร นอกจากนั้น ความเสียหายทางเศรษฐกิจจากผู้ประกอบการที่ถูกเรียกคืนสินค้าจากชั้นวางจำหน่ายทั้งหมดในตลาด ความสูญเสียความเชื่อมั่นของผู้บริโภค กระบวนการฟื้นฟูมีค่าใช้จ่ายสูง ไม่เฉพาะต่อผู้ประกอบการ แต่ยังรวมถึงอุตสาหกรรมการผลิตสุกรทั้งหมด และอุตสาหกรรมการผลิตโปรตีนจากสัตว์ทั้งหมด ความตื่นกลัวของผู้บริโภคจะแพร่สะพัดไปในเครือข่ายสังคมออนไลน์

               กรณีการระบาดของโรคลิสทีริโอซิสครั้งนี้ เป็นบทเรียนที่จะต้องให้ความสำคัญกับการถนอมอาหาร ยิ่งต้องพาดพิงถึงกลุ่มผู้บริโภคที่นิยมอาหารจากธรรมชาติ โดยปราศจากสารถนอมอาหาร หรือวัตถุเทียมอื่นๆที่อาจต้องทบทวนความคิดใหม่จากกรณีตัวอย่างครั้งนี้ ยิ่งไข่ที่มาจากแม่ไก่ไข่ที่ไม่ได้เลี้ยงบนกรง ตามเปลือกไข่ก็จะมีมูลไก่ หรือสิ่งสกปรกปกคลุมจนถูกดักเก็บไว้ภายใน แล้วกระจายเชื้อแบคทีเรียต่อไปทุกหนทุกแห่ง

เอกสารอ้างอิง

Ruiz, B. 2019. The hysteria of Listeria in meat. [Internet]. [Cited 2019 Aug 26]. Available from: https://www.wattagnet.com/blogs/25-latin-america-poultry-at-a-glance/post/38561-the-hysteria-of-listeria-in-meat?utm_source=KnowledgeMarketing&utm_medium=email&utm_content=Poultry%20Update&utm_campaign=19_08_27_Poultry%20Update_Tuesday&eid=423230450&bid=2509174

ภาพที่ ๑  การระบาดล่าสุดของโรคอาหารเป็นพิษลิสทีริโอซิสในสเปน ขับเน้นให้เห็นถึงความสำคัญของความปลอดภัยอาหาร การถนอมอาหาร และความเชื่อมั่นของผู้บริโภค  (แหล่งภาพ fanfon | BigStockPhoto.com)

สหรัฐฯเรียกคืนเนื้อสัตว์ปีกปนเปื้อนเชื้อลิสทีเรีย

ร๊อกแมน บริษัทจำหน่ายเนื้อสัตว์ปีกกลุ่มทิปท๊อปในรัฐจอร์เจีย เรียกคืนสินค้าจากเนื้อสัตว์ปีกปรุงสุกราวหกหมื่นกิโลกรัม เนื่องจาก การปนเปื้อนเชื้อ ลิสทีเรีย โมโนไซโตจีเนส โดยหน่วยงานตรวจสอบ และความปลอดภัยอาหาร (FSIS) ภายใต้กระทรวงเกษตรสหรัฐฯ (USDA)

                สินค้าที่เป็นปัญหาถูกตรวจพบเมื่อวันที่ ๑๗ สิงหาคมที่ผ่านมา โดยหน่วยงานตรวจสอบอาหารแห่งคานาดา (CFIA) แจ้งเตือนตัวอย่างสินค้าที่ผลิตโดยบริษัทดังกล่าว ตรวจพบการปนเปื้อนเชื้อ ลิสทีเรีย โมโนไซโตจีเนส

               เนื้อไก่แช่แข็งพร้อมรับประทานตัดแต่งเป็นลูกเต๋าถูกผลิตเมื่อวันที่ ๒๑ มกราคมที่ผ่านมา ป้ายระบุวันบรรจุ ๒๑ มกราคม โดยหน่วยงาน FSIS ได้เผยแพร่รายการสินค้าที่ถูกเรียกคืน สินค้าที่ถูกเรียกคืนมีหมายเลขผู้ประกอบการเป็น พี ๑๗๔๕๓ ภายใต้เครื่องหมายรับรองจากกระทรวงเกษตรสหรัฐฯ โดยจัดส่งให้กับโรงแรม ร้านอาหาร และหน่วยงานต่างๆทั่วประเทศ หลังจากนั้นจึงถูก CFIA สอบสวนการระบาดของเชื้อ ลิสทีเรีย โมโนไซโตจีเนส แล้วเรียกคืนเมื่อวันที่ ๒๐ สิงหาคมที่ผ่านมา โดยอ้างว่า สินค้าเนื้อไก่ปรุงสุกตัดเป็นลูกเต๋าเชื่อว่าเป็นแหล่งของการปนเปื้อน และอาจมีการเรียกคืนสินค้าเพิ่มเติมต่อไป

เอกสารอ้างอิง

Meat and Poultry. 2019. Staff Poultry recalled over possible Listeria contamination. [Internet]. [Cited 2019 Aug 21]. Available from: https://www.meatpoultry.com/articles/21777-poultry-recalled-over-possible-listeria-contamination

ภาพที่ ๑ ร๊อกแมน บริษัทจำหน่ายเนื้อสัตว์ปีกกลุ่มทิปท๊อปในรัฐจอร์เจีย เรียกคืนสินค้าจากเนื้อสัตว์ปีกปรุงสุกราวหกหมื่นกิโลกรัม (แหล่งภาพ Adobe Stock)

แอฟริกาใต้ ไต้หวันรายงานหวัดนกระบาดต่อเนื่อง

หนึ่งในจำนวนครั้งของการระบาดหนักที่สุดของโรคไข้หวัดนกในไต้หวันเกิดขึ้นในโรงเชือด

ตลอดสองสัปดาห์ที่ผ่านมา ไต้หวันยังคงสะสมสถิติการระบาดใหม่ของโรคไข้หวัดนกในสัตว์ปีกอย่างต่อเนื่องในรอบปีนี้ ขณะที่ มีรายงานใหม่ในแอฟริกาใต้ในนกกระจอกเทศเจ้าเดิม และนกป่า ผู้ป่วยรายแรกในรอบแปดเดือนจากโรคไข้หวัดนกในจีน

ไต้หวัน รายงานยืนยันการตรวจพบโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูง สับไทป์ เอช ๕ เอ็น ๒ ช่วงสองสัปดาห์แรกของเดือนสิงหาคม ในไก่จำนวน ๑๙,๐๐๐ ตัว ตามรายงานอย่างเป็นทางการจากสภาเกษตรกรรมไต้หวันต่อองค์การสุขภาพสัตว์โลก หรือโอไออี โดยการระบาดสองครั้งเกิดขึ้นในไก่พื้นเมือง หนึ่งครั้งเกิดขึ้นในฝูงไก่ขนาดเล็กมีอาการที่สงสัยว่าเกิดโรคที่โรงเชือดในไทเป และฟาร์มในเมือง Dacheng ตำบล Changhua ไก่ตายไป ๘๘๐ ตัว การระบาดครั้งที่สามเกิดขึ้นในฝูงเป็ดเนื้อเลี้ยงอยู่ในใกล้กับเมือง Taixi ตำบล Yunlin ไก่ป่วยถูกทำลายทั้งหมด ทำความสะอาด และฆ่าเชื้อ และเฝ้าระวังฝูงสัตว์ปีกในพื้นที่โดยรอบ

แอฟริกาใต้ รายงานการระบาดโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงครั้งใหม่ สถิติการระบาดของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในแอฟริกาใต้นับตั้งแต่เดือนมิถุนายน พ.ศ. ๒๕๖๐ เพิ่มขึ้นเป็น ๒๐๗ ครั้ง โดยครั้งล่าสุดพบในนกกระจอกเทศ ๘ ตัวจากฝูงทั้งหมดจำนวน ๑,๔๒๒ ตัว ในจังหวัดเคปฝั่งตะวันตกอ้างตามรายงานของโอไออี

               กลางเดือนสิงหาคม เชื้อไวรัสชนิดเดียวกันยังตรวจพบในห่านพันธุ์อิยิปต์ที่ฟาร์มแถบเคปตอนเหนือ การตรวจพบเชื้อไวรัสชนิดนี้ครั้งล่าสุดพบในนกป่าในเมื่อเดือนกรกฎาคมของปีที่แล้วในเคปตอนใต้

เวียดนาม ขณะนี้เวียดนามต้องนำเข้าเนื้อสัตว์ปีกเพิ่มขึ้น ในช่วงแปดเดือนแรกของปีนี้ เวียดนามนำเข้าเนื้อสัตว์ปีกมากกว่าช่วงเดียวกันของปีที่แล้วสามเท่า เหตุผลสำคัญมาจากความสูญเสียจากโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในประเทศ เวลานี้นำเข้ารวมแล้ว ๑๔๒,๐๐๐ เมตริกตัน รวมยอดการนำเข้า ๑๔๒,๐๐๐ ตัน โดยเป็นการนำเข้าจากสหรัฐฯ ราว ๖๒,๔๐๐ เมตริกตัน โอไออีไม่มีรายงานการระบาดใหม่ของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงจากเวียดนามในรอบสัปดาห์ที่ผ่านมา โดยการระบาดครั้งล่าสุดยืนยันอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ ๕ สิงหาคมที่ผ่านมา

จีนรายงานผู้ป่วยจากโรคไข้หวัดนก

               ศูนย์ป้องกันสุขภาพ (Center of Health Protection, CHP) ในฮ่องกง รายงานผู้ป่วยจากโรคไข้หวัดนก สับไทป์ เอช ๕ เอ็น ๖ จากพื้นที่กรุงปักกิ่งในประเทศจีน นับเป็นรายแรกนับตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๑ เป็นต้นมา ทำให้สถิติผู้ป่วยโรคไข้หวัดนกชนิดนี้ทั่วโลกนับจากปี พ.ศ. ๒๕๕๗ เพิ่มเป็น ๒๔ ราย ทุกรายเกิดขึ้นในจีนแผ่นดินใหญ่

เอกสารอ้างอิง

Linden J. 2019. South Africa, Taiwan report avian flu in poultry. [Internet]. [Cited 2019 Aug 26]. Available from: https://www.wattagnet.com/articles/38555-south-africa-taiwan-report-avian-flu-in-poultry?utm_source=KnowledgeMarketing&utm_medium=email&utm_content=Poultry%20Update&utm_campaign=19_08_28_Poultry%20Update_Wednesday&eid=423230450&bid=2509958   

ภาพที่ ๑ แอฟริกาใต้ ไต้หวันรายงานหวัดนกระบาดต่อเนื่อง (แหล่งภาพ mashi_naz, Bigstock)

ของเสียจากการผลิตเนื้อไก่มีมูลค่าสูงที่สุดบนโต๊ะอาหาร

มูลค่าของเหลือทิ้งจากเนื้อสัตว์ปีกในสหราชอาณาจักรในแต่ละปีนับว่าสูงกว่าอาหารเนื้อสัตว์ประเภทอื่นๆในสิบลำดับแรก

               ผลการศึกษาล่าสุดเกี่ยวกับของเสียจากการบริโภคอาหารที่ระดับการผลิตปฐมภูมิในสหราชอาณาจักร พบว่า เนื้อสัตว์ปีกติดเป็นลำดับที่ ๖ ของประเภทคอาหารทั้งโดยปริมาณ และโดยคุณค่า

               อ้างอิงจากหน่วยงานผู้ให้การรับรองการพัฒนาอย่างยั่งยืน (World Responsibility Accredited Production, WRAP) ในสหราชอาณาจักรรายงานว่า เนื้อสัตว์ปีกราว ๖๖,๐๐๐ ตัน สูญเสียที่ฟาร์มในแต่ละปี คิดเป็นร้อยละ ๓.๕ ของการผลิต มีมูลค่าราว ๓.๒ พันล้านบาท หน่วยงาน WRAP อ้างว่า ข้อมูลผลการศึกษานี้เป็นที่น่าเชื่อถือได้มาก เปรียบเทียบกับผลิตภัณฑ์ประเภทอื่นๆ เนื้อสัตว์ปีกเป็นประเภทอาหารที่มีมูลค่าสูงที่สุด และเป็นเนื้อสัตว์ชนิดเดียวที่อยู่ในสิบลำดับแรก ผลิตภัณฑ์ที่สูงที่สุดคือการผลิตหัวบีทสำหรับผลิตน้ำตาล เกิดของเสียราว ๓๔๗,๐๐๐ ตันต่อปี หรือร้อยละ ๓.๙ ของการผลิต 

               การผลิตอาหารตั้งแต่การเก็บเกี่ยว หรือสัตว์ที่กำลังส่งโรงฆ่า รวมถึงส่วนเกิน และของเสียจากกระบวนการทั้งการคัดเกรด การบรรจุ การล้าง และการทิ้งสินค้าของผู้บริโภค ผลการศึกษาครั้งนี้ คาดการณ์ว่า ส่วนเกิน และของเสียจากการผลิตปฐมภูมิรวมแล้วประมาณ ๓.๖ ล้านตันต่อปี หรือร้อยละ ๗.๒ ของการผลิต มีมูลค่าทางการตลาดราว ๔.๕ หมื่นล้านบาท

เมื่อนำของเสีย และผลิตภัณฑ์ส่วนเกินมาจำแนกแล้ว พบว่า ของเสียมีปริมาณรวมแล้วราว ๑.๖ ล้านตัน หรือร้อยละ ๓ ของการผลิตโดยมีมูลค่าราว ๒.๓ ล้านบาท ส่วนเกินจากการผลิตประกอบด้วยสินค้าที่ไม่ได้จำหน่ายให้ผู้บริโภคโดยตั้งใจ แต่ใช้ผลิตเป็นอาหารปศุสัตว์แทน หรือบริจาค หรือใช้ผลิตเป็นวัตถุดิบอื่นๆ เช่น สารให้สี ปริมาณผลิตภัณฑ์ส่วนเกินรวมแล้วราว ๒ ล้านตันต่อปี หรือร้อยละ ๔  โดยมีมูลค่าทางการตลาดมากกว่า ๑.๘ หมื่นล้านบาท   

ยากจะประเมิน

               การประเมินของเสียในการผลิตขั้นปฐมภูมิไม่ใช่เรื่องง่าย ผู้ประกอบการต้องเผชิญกับความไม่แน่นอนของธรรมชาติ แต่ยังต้องคาดเดาความต้องการผู้บริโภค และเวลาการเก็บเกี่ยว รายงานครั้งนี้เชื่อว่าเป็นผลการศึกษาที่แม่นยำที่สุดสำหรับการประเมินของเสีย และส่วนเกินจากการผลิตทางการเกษตรกรรม และสำรวจหาสิ่งจำเป็นที่ต้องลำดับสำคัญเพื่อการจัดการที่ดีที่สุด

               สหภาพเกษตรกรแห่งชาติ (National Farmers Union, NFU) ชี้ให้เห็นว่า ผู้ประกอบการ และเจ้าของฟาร์มลำบากอย่างยิ่งที่จะมั่นใจว่าสามารถลดของเสียให้น้อยที่สุดได้ อย่งไรก็ตาม NFU ได้ร่วมมือกับผู้ค้าปลีก และผู้ผลิตอาหารให้คำมั่นว่าจะลดของเสียจากอาหารลงครึ่งหนึ่งภายในปี พ.ศ. ๒๕๗๓ หรืออีกสิบเอ็ดปีข้างหน้า  

               ขณะที่ของเสียที่ระดับฟาร์มในสหราชอาณาจักรอาจสร้างความกังวล แต่สิ่งที่จะต้องให้ความสำคัญต่อไปคือ ความสูญเสียที่เกิดขึ้นภายหลังสินค้าถูกซื้อไปแล้ว ครัวเรือนในสหราชอาณาจักรสร้างของเสียราว ๗.๑ ล้านตันต่อปี ขณะที่ ผู้ประกอบการผลิตอาหารเกิดของเสียเพียง ๑.๙ ล้านตันต่อปีเท่านั้น

               หน่วยงาน WRAP เน้นย้ำว่า หากเปรียบเปรยของเสียจากอาหารของโลกเป็นประเทศหนึ่ง ก็จะเป็นสาเหตุสำคัญลำดับ ๓ ของการปลดปล่อยแก๊สเรือนกระจกตามหลังประเทศสหรัฐฯ และจีน ดังนั้น ของเสียจากอาหารเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม คุณธรรม และความน่าอับอายทางการเงิน

 

เอกสารอ้างอิง

Clement M. 2019. By value, poultry meat tops UK most wasted foods table. [Internet]. [Cited 2019 Jul 29]. Available from: https://www.wattagnet.com/blogs/23-poultry-around-the-world/post/38338-by-value-poultry-meat-tops-uk-most-wasted-foods-table?utm_source=KnowledgeMarketing&utm_medium=email&utm_content=Poultry%20Update&utm_campaign=19_07_30_Poultry%20Update_Tuesday&eid=423230450&bid=2493011