วันจันทร์ที่ 11 มกราคม พ.ศ. 2564

สวัสดิภาพสัตว์ในวิกฤติไข้หวัดนก

การดูแลสัตว์ปีกให้มีความสุข และแข็งแรงในโรงเรือน ระหว่างการสั่งห้ามปล่อยสัตว์ออกภายนอกโรงเรือนในสหราชอาณาจักร ระหว่างฤดูหนาวที่แวดล้อมด้วยโรคระบาดอย่างหนักทั่วไปในยุโรป เรียกได้ว่า ถูกกักตัวกันทั้งคนทั้งสัตว์ปีกแล้วในยุโรป

ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ปีกท้องถิ่นในแลสเตอร์เชอร์ ในอีสต์ มิดแลนด์ เริ่มเลี้ยงสัตว์ปีกมาเป็นเวลามากกว่า ๕๐ ปีแล้ว ทั้งสัตว์ปีกปล่อยอิระ และแม่ไก่ไข่ แล้วบรรจุจำหน่ายเป็นไข่ไก่ของตัวเอง และรับมาจากผู้ผลิตสัตว์ปีกแห่งอื่นๆ ยังมีภาคบริการธุรกิจ จัดส่งสินค้าให้กับทั้งร้านค้าปลีกขนาดใหญ่ ร้านอาหาร และร้านค้าท้องถิ่น 

สวัสดิภาพสัตว์ปีกเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในการผลิต

 แม้ว่า ความเสี่ยงต่อโรคไข้หวัดนกสร้างความวิตกกังวลต่อผู้ผลิตอย่างมาก แต่สวัสดิภาพสัตว์ก็ยังเป็นสิ่งสำคัญที่สุดที่ละทิ้งไปไม่ได้ ดังนั้น ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ปีกท้องถิ่นในสหราชอาณาจักรจึงต้องปรับการจัดการเพื่อให้มั่นใจว่า สัตว์ปีกจะยังมีความสุขดี และสุขภาพของสัตว์ปีกยังปลอดภัยจากโรคระบาดร้ายแรงจากมาตรการความปลอดภัยทางชีวภาพที่ภาครัฐกำหนดไว้อย่างเข้มงวด จึงมีการลงทุนจัดให้มีสิ่งสร้างความบันเทิงให้กับสัตว์เพิ่มขึ้น

ตัวอย่างหนึ่งคือ การทดลองเสริมผลิตภัณฑ์ให้สัตว์ปีกจิกกินเล่น (Pecking blocks) จากผู้ผลิตสองราย แล้วสังเกตว่า สัตว์มีการตอบสนองต่อสิ่งสร้างความบันเทิงเริงใจเหล่านี้อย่างไหนดีกว่ากัน เพื่อสร้างสรรค์สิ่งแวดล้อมที่ดีระหว่างการกักตัวภายในโรงเรือน ไม่สามารถวิ่งร่าเริงออกไปภายนอกโรงเรือนได้เหมือนปรกติ  นอกเหนือจาก การใช้ลูกบอลลมพลาสติก ๔๐ ลูกใส่ไปในโรงเรือนให้สัตว์ปีกเล่น ผู้เลี้ยงสังเกตว่า สัตว์มักจะสนใจลูกบอลสีแดงเป็นพิเศษ แต่ดูจะไม่ค่อยชอบสีเขียว เหลือง และฟ้า 

คำสั่งกักตัวแม่ไก่ในโรงเรือน
นี่คงไม่ใช่คำสั่งจากภาครัฐที่ให้กักตัวแม่ไก่ไว้ในโรงเรือน ความจริงแล้ว สหราชอาณาจักร ต้องเผชิญหน้ากับวิกฤติการณ์ไข้หวัดนกเช่นนี้มาหลายรอบแล้ว ในช่วงปี พ.ศ. ๒๕๖๐ ถึง ๒๕๖๑ ผู้เลี้ยงสัตว์ปีกบางรายกุลีกุจอใช้กรวยจราจรใส่ไปในโรงเรือน และพบว่า แม่ไก่ดูจะโปรดปรานแถบสะท้อนแสงที่แปะไว้รอบกรวยจราจร โดยจิกเล่นกันตลอดเวลา ผู้ผลิตบางรายยังลองแขวนถุงตะข่ายบรรจุฟาง ที่มีรูขนาดเล็กเส้นผ่านศูนย์กลาง ๑ นิ้ว เพื่อให้แม่ไก่จิกเล่นได้ง่าย ก้อนฟางนำเข้ามาจากเมืองลูเซิร์น ความสูงของถุงตะข่ายสำคัญมาก หากแขวนไว้ต่ำเกินไป แม่ไก่ก็จิกเล่นหมดอย่างรวดเร็ว บางครั้ง จิกร่วงหล่นลงมากลายเป็นที่ใช้วางไข่ หากแขวนไว้สูงเกินไป แม่ไก่ก็จิกไม่ถึงอีก ต้องวางไว้ในระดับที่เหมาะสมให้แม่ไก่ได้ยืดตัว เป็นการยืดเส้นยืดสาย ร่างกายก็จะสดชื่น การเลือกก้อนฟางจากลูเซิร์นเป็นการเสริมไฟเบอร์ให้กับอาหารสัตว์
 
เสริมวัสดุรองพื้นเพิ่มเติมให้แม่ไก่คุ้ยเขี่ย
พื้นที่คุ้ยเขี่ยในโรงเรือนก็เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยสร้างความสุขให้กับแม่ไก่ การเสริมวัสดุรองพื้นเข้าไปเป็นพิเศษช่วยให้แม่ไก่มีกิจกรรมให้เล่น ทั้งคุ้ยเขี่ย และคลุกฝุ่นเล่น และยังช่วยให้สิ่งแวดล้อมในโรงเรือนสะอาดมากขึ้น การโปรยก้อนกรวดตามพื้นก็ช่วยส่งเสริมพฤติกรรมการคุ้ยเขี่ยตามธรรมชาติของสัตว์ปีก 
ผู้เลี้ยงสัตว์ปีกจะเดินกระตุ้นสัตว์ภายในโรงเรือนบ่อยกว่าปรกติ เพื่ิอให้แม่ไก่เคลื่อนที่กระจายไปโดยรอบโรงเรือน โดยเฉพาะ ในช่วงเช้า ป้องกันไม่ให้นอนสุมกัน การเพิ่มจำนวนอุปกรณ์กระตุ้นให้สัตว์มีกิจกรรมดังกล่าวข้างต้น อาจพบว่า ไข่พื้นมีจำนวนเพิ่มขึ้น ดังนั้น การเดินกระตุ้นแม่ไก่ให้เคลื่อนที่เดินไปรอบโรงเรือน และต้อนไม่ให้เข้าไปสุมกันตามซอกมุมต่างๆภายในโรงเรือน แม้ว่าถึงที่สุดแล้ว จะไม่เห็นไข่พื้นแล้ว การใช้เวลาเดินตรวจตราภายในโรงเรือนบ่อยๆก็ช่วยให้ผู้เลี้ยงสัตว์ปีกได้มีโอกาสสังเกตเห็นความผิดปรกติของพฤติกรรม    

ไม่มีคำตอบที่ถูกต้องเพียงคำตอบเดียว
แต่ละโรงเรือนก็มีปัญหาแตกต่างกัน ไม่มีคำตอบที่ถูกต้องเพียงคำตอบเดียว การดูแลสุขภาพสัตว์ปีกให้ดี ครอบคลุมไปจนถึงสวัสดิภาพสัตว์ และการป้องกันโรคไข้หวัดนกด้วยมาตรการความปลอดภัยทางชีวภาพเป็นสิ่งสำคัญอันดับหนึ่ง ไม่มีวิธีการเดียวที่ใช้ได้ทั้งหมดกับทุกสถานการณ์ แค่เพียงใช้ความคิดไตร่ตรองมากขึ้น และใช้เวลาเดินในโรงเรือนมากขึ้น ผู้เลี้ยงสัตว์ปีกก็จะพบวิธีการที่ดีสุดสำหรับฟาร์มเลี้ยงสัตว์ปีกของตัวเอง
 
เอกสารอ้างอิง
McDougal T. 2020. Maintaining bird welfare during AI housing measures. [Internet]. [Cited 2021 Jan 4]. Available from: https://www.poultryworld.net/Eggs/Articles/2021/1/Maintaining-bird-welfare-during-AI-housing-measures-692060E/  

ภาพที่ ๑ ตัวอย่างผลิตภัณฑ์ให้สัตว์ปีกจิกกินเล่น (Pecking blocks) (แหล่งภาพ Dalton Engineering) 


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

วิวัฒนาการเชื้อไวรัสนิวคาสเซิล

  ขณะที่ วัคซีนช่วยลดอุบัติการณ์และความรุนแรงของโรคนิวคาสเซิล การระบาดก็ยังพบได้อยู่ โดยมีอัตราการตายสูง และกำจัดสัตว์ที่ติดเชื้อ มีผลกระทบเ...