หวัดนกครั้งแรกในฤดูกาลที่บัลกาเรีย และโปรตุเกส

 อิตาลีตกที่นั่งลำบากจากการระบาดของโรคไข้หวัดนกในสัตว์ปีกเกือบ ๗ ล้านตัว

บัลการเรีย และโปรตุเกสกลายเป็นประเทศล่าสุดในยุโรปที่มีรายงานของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในฤดูหนาวนี้ ขณะเดียวกัน จำนวนสัตว์ปีกที่เกิดการระบาดของไข้หวัดนกในอิตาลีเพิ่มขึ้นเป็น ๖.๘๖ ล้านตัวแล้ว และการติดเชื้อยังลุกลามต่อไป

นับตั้งแต่รายงานการระบาดรายแรกที่มีรายงานในโปรตุเกสมาแล้ว โรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงยังแพร่กระจายต่อไปจากทิศตะวันออกไปสู่ตะวันตกตลอดทวีปยุโรป

ถึงเวลานี้ ๒๒ ประเทศแล้วที่มีรายงานการระบาดของโรคในสัตว์ปีกปี พ.ศ.๒๕๖๔ นี้ อ้างอิงตามคณะกรรมาธิการยุโรป (European commission, EC) เมื่อวันที่ ๕ ธันวาคมที่ผ่านมา จากการตรวจติดตามสุขภาพสัตว์ปีกในสหภาพยุโรป หากรวมการระบาดในรัสเซีย และสหราชอาณาจักรแล้ว จำนวนประเทศที่กำลังพยายามหยุดยั้งการระบาดของโรครวมแล้ว ๒๔ ประเทศ

ตั้งแต่ต้นเดือนธันวาคมที่ผ่านมา ข่าวจากโปรตุเกสอ้างว่า โรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงถูกพบในฟาร์มสัตว์ปีกใน Setubal ยังไม่มีรายละเอียดของฟาร์มที่เกิดโรค แต่ยังไม่พบในฟาร์มเลี้ยงสัตว์เชิงพาณิชย์ ฟาร์มที่เกิดโรคอยู่ใกล้กับกรุงลิสบอน ทางชายฝั่งด้านตะวันตกของโปรตุเกส โดยอัตราการตายสูงขึ้นอย่างชัดเจน และยืนยันการตรวจพบเอช ๕ เอ็น ๑

ภายหลังการยืนยันโรคแล้ว หน่วยงานสัตวแพทย์ได้ออกแผนฉุกเฉินสำหรับควบคุมโรคทันที    

รายแรกต้อนรับฤดูหนาวในบัลกาเรีย

               อ้างอิงตามรายงานการตรวจพบโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงเป็นครั้งแรกของฤดูหนาวนี้ในบัลกาเรียต่อองค์กรสุขภาพสัตว์โลก นับตั้งแต่กลางเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา มีรายงานการระบาดไปแล้ว ๕ ครั้งในสัตว์ปีก แต่ยังไม่ทราบซีโรไทป์ของเชื้อไวรัส ฟาร์มที่เกิดโรคเป็นฟาร์มเลี้ยงสัตว์ปีกเชิงพาณิชย์สองแห่ง ฟาร์มนกยูง และฝูงสัตว์ปีกเลี้ยงหลังบ้านอีกสองฝูง ในจำนวนนี้สี่แห่งตั้งอยู่ในจังหวัดทางตอนใต้ของ Plovdiv และหนึ่งแห่งใกล้กับ Pazardzhik โดยรวมแล้วมีสัตว์ปีกเกิดโรคโดยตรงแล้ว ๑๒๐,๐๐๐ ตัว

อิตาลีระบาดมากกว่า ๑๓๐ ครั้งในฝูงสัตว์ปีก

                 จนถึงวันที่ ๒ ธันวาคม สัตว์ปีก ๑๓๕ ฝูงในอิตาลีให้ผลบวกต่อโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนรแงสูงตั้งแต่กลางเดือนตุลาคมเป็นต้นมา

              ทั้งนี้เป็นไปตามองค์การวิจัย และสุขภาพแห่งชาติสำหรับสุขภาพสัตว์ และความปลอดภัยอาหาร (IZSVe) ยืนยันซีโรไทป์เอช ๕ เอ็น ๑ เป็นส่วนใหญ่ และเป็นเอช ๕ ในทุกพื้นที่

              ทำให้การระบาดเพิ่มขึ้น ๓๓ ครั้งตั้งแต่วันที่ ๒๖ พฤศจิกายนที่ผ่านมา รวมถึง การระบาดครั้งแรกในบริเวณ Friuli-Venezia Giulia และเป็นการระบาดครั้งเดียวที่กว้างขวางมากที่สุด ไก่ไข่เกือบ ๘๖๖,๐๐๐ ตัวในจังหวัด Verona การระบาดยังลุกลามไปยังจังหวัดอื่นๆ รวมถึง Lombardy และ Lazio

              ความเสียหายโดยตรงจากโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในอิตาลีในฤดูหนาวนี้ ๖.๘๖ ล้านตัว ถึงเวลานี้สถานการณ์ก็ยังไม่คลี่คลาย รายงานล่าสุดเมื่อวันที่ ๓ ธันวาคมที่ผ่านมา IZSVe แจ้งจำนวนครั้งการระบาดไว้ถึง ๑๔๕ ครั้ง

โรคไข้หวัดนกกลับเยอรมัน

              หน่วยงานด้านสุขภาพสัตว์ในบาวาเรีย และ Thuringia รายงานการระบาดของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงเป็นครั้งแรกของฤดูกาลนี้

              ปลายเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา เชื้อไวรัสเอช ๕ เอ็น ๑ แวเรียนต์ถูกตรวจพบในฝูงไก่หลังบ้านทางตะวันออกเฉียงใต้ของบาวาเรีย มีจำนวนไก่ ๔๕ ตัว

              ในเวลาต่อมา สัตว์ปีกหลายชนิดจำนวน ๓๓๐ ตัวให้ผลเป็นบวกต่อเชื้อไวรัสซีโรไทป์เดียวกันใน Thuringia ที่มีพื้นที่ติดกับบาวาเรียทางตอนเหนือ

              ในทางตะวันตก North Rhine-Westphalia รายงานการระบาดเพิ่มเติมอีก ๕ ครั้ง ในจำนวนนี้ ๔ ครั้งเป็นฟาร์มเลี้ยงสัตว์ปีกเชิงพาณิชย์ ทำให้รวมแล้วมีการระบาดทั้งหมด ๘ ครั้งแล้ว  

              รัฐทางเหนือ และตะวันออก Lower Saxony การระบาดรวมแล้ว ๙ ครั้ง เป็นฝูงห่านพันธุ์จำนวน ๑,๒๘๐ ตัว ให้ผลเป็นบวกสำหรับโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงสับไทป์เอช ๕ เอ็น ๑ ในปลายเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา

การระบาดของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในยุโรปตอนเหนือ

              ตั้งแต่ปลายเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา เชื้อไวรัสก่อโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูง สับไทป์ เอช ๕ เอ็น ๑ พบในฝูงสัตว์ปีกอีก ๙ ฝูงในสหราชอาณาจักร

              อ้างอิงตามหน่วยงานด้านการเกษตรกรรมหรือ Defra มีการรายงานแห่งละ ๑ ครั้งในสก๊อตแลนด์ และเวลส์ และอีก ๙ ครั้งในฝูงสัตว์ปีกอังกฤษ เมืองใน North Yorkshire เกิดการระบาดขึ้น ๗ ครั้งจากทั้งหมด ๒๘ ครั้งที่มีการระบาดในอังกฤษในฤดูหนาวนี้ โดยรวมทั้งสก๊อตแลนด์ และเวลส์เป็น ๒ และ ๓ ครั้งตามลำดับ 

              ช่วงต้นเดือนธันวาคมนี้ หน่วยงานด้านเกษตรกรรมในไอแลนด์เหนือ DAERA รายงานสงสัยโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงเป็นครั้งแรกในฤดูหนาวนี้ สังเกตอาการได้เป็นครั้งแรกในฟาร์มเป็ดเชิงพาณิชย์ในเมือง Tyrone และฝูงสัตว์ปีกหลังบ้านขนาดเล็กในเมือง Antrim

              ในสาธารณรัฐไอร์แลนด์ ยังสงสัยโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในฝูงสัตว์ปีกในเมือง Monaghan รายงานจากรัฐบาลไอร์แลนด์ บ่งชี้ว่า มาตรการควบคุมโรคต่อเชื้อไวรัสเอช ๕ เอ็น ๑ ที่ตรวจพบในฟาร์มไก่ไข่เชิงพาณิชย์ใกล้กับ Castleblayney อ้างอิงตามรายงานต่อ OIE การระบาดก่อนหน้านี้เกิดขึ้นในไก่งวงเนื้อในพื้นที่เดียวกัน และฟาร์มไก่พันธุ์ (เนื้อ) ใกล้กับ Latton

              ในฝรั่งเศส จำนวนฝูงสัตว์ปีกที่ให้ผลบวกต่อโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงพบแล้ว ๕ ครั้ง

              เป็นฝูงสัตว์ปีกที่เลี้ยงเชิงพาณิชย์ ๒ ใน ๕ ครั้งข้างต้น อ้างอิงตามกระทรวงเกษตร และยังพบในฝูงสัตว์ปีกหลังบ้านอีกด้วย โดยสองแห่งอยู่ใน Ardennes และหนึ่งแห่งใน Aisne พื้นที่เหล่านี้อยู่ในทางตอนเหนือของฝรั่งเศส และมีพรมแดนติดกับเบลเยียม

              ในทางตอนใต้ของสวีเดน ยังตรวจพบเชื้อไวรัสก่อโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูง สับไทป์ เอช ๕ เอ็น ๑ ในฝูงสัตว์ปีกเลี้ยงเล่นช่วงปลายเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา

ภาพรวมสถานการณ์โรคไข้หวัดนกในฟาร์มสัตว์ปีกยุโรป

              ตั้งแต่วันที่ ๑๓ พฤศจิกายนเป็นต้นมา มีรายงาน ๑๓ ประเทศแล้วที่เกิดการระบาดใหม่ ตามระบบข้อมูลโรคสัตว์ของอีซี จนถึงวันที่ ๕ ธันวาคม รวมแล้วมีการระบาดของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในสัตว์ปีก จำนวน ๑,๔๔๓ ครั้งในสัตว์ปีกจาก ๒๒ ประเทศสมาชิกในยุโรปในปีนี้

              เมื่อเปรียบเทียบกับการระบาดโดยภาพรวมของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในสัตว์ปีก ทั้งหมด ๔๔๒ ครั้งที่มีการรายงานในระบบของอีซีในปี พ.ศ. ๒๕๖๓ ในปีนั้น มีจำนวนรายงานจาก ๑๖ ประเทศ และฮังการีประสบกับการระบาดของโรคร้ายแรงที่สุด ๒๗๓ ครั้ง      

              ปลายเดือนพฤศจิกายน โครเอเชียรายงานการระบาดครั้งแรกของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในสัตว์ปีกของฤดูกาลนี้ต่ออีซี

              อ้างอิงตามรายงานของอีซี โปแลนด์เกิดการระบาดรวมแล้วสำหรับปีนี้เพิ่มขึ้นเป็น ๓๗๑ ครั้ง ในสาธารณรัฐเช็ก ๔๓ ครั้ง และฮังการีอีก ๓๗ ครั้ง

โรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในนกป่ายุโรปสูงถึง ๒,๒๐๐ ครั้งแล้ว

              ในปีนี้ ประเทศในยุโรป ๓๑ ประเทศรายงานการระบาดของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงทั้งหมด ๒,๑๘๖ ครั้งในนกป่าต่ออีซี จนถึงวันที่ ๕ ธันวาคมที่ผ่นมา เปรียบเทียบกับยอดรวมการระบาด ๗๕๖ ครั้งตลอดปี พ.ศ. ๒๕๖๓ จำนวนครั้งของการระบาดยังคงทะยานสูง นับตั้งแต่ต้นเดือนพฤศจิกายน โดยมี ๑๓ ประเทศที่ยืนยันการระบาดของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงอย่างน้อย ๑ ครั้งในนกป่า

ยังไม่รวมข้อมูลตามระบบอีซีที่มีรายงานการระบาดของโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงในนกป่าในลักเซมเบิร์ก โรมาเนีย และสวีเดน นกป่ามีผลบวกหลายครั้งสำหรับโรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูง สับไทป์เอช ๕ เอ็น ๑ ในสหราชอาณาจักร ตั้งแต่กลางเดือนตุลาคมเป็นต้นมา

เอกสารอ้างอิง

Linden J. 2021. First HPAI cases of the season in Bulgaria, Portugal. [Internet]. [Cited 2021 Dec 6]. Available from: https://www.wattagnet.com/articles/44096-first-hpai-cases-of-the-season-in-bulgaria-portugal

ภาพที่ ๑ โรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงกลับมาระบาดเป็นครั้งแรกในบัลกาเรีย และโปรตุเกส (แหล่งภาพ bangoland | Bigstock)