วันพุธที่ 29 มีนาคม พ.ศ. 2566

มนุษย์เป็นสาเหตุการระบาดหวัดนกทั่วยุโรป

 งานวิจัยล่าสุด แสดงให้เห็นว่า โรคไข้หวัดนกแพร่กระจายจากคน และไม่ได้ติดเชื้อโดยตรวจากนกป่า

คนเป็นพาหะของเชื้อไวรัสเข้าสู่โรงเรือนจากรองเท้า เสื้อผ้า เครื่องจักร อาหารสัตว์ และวัสดุรองพื้นที่ปนเปื้อนเชื้อไวรัส จากผลการศึกษาทั่วยุโรปเป็นเวลา ๕ ปี 

ศาสตราจารย์ โธมัส เมทเทนไลเตอร์ หัวหน้าสถาบันวิจัยสัตว์ทดลอง Friedrich Loeffler ประเทศเยอรมัน ภายใต้โครงการวิจัยของสหภาพยุโรปเดลตาฟลู เพื่อสำรวจหาปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับสัตว์ และไวรัสที่สำคัญต่อการแพร่กระจายของโรคไข้หวัดนก โดยโครงการนี้เสร็จสิ้นเมื่อปีที่แล้ว โดยผู้เชี่ยวชาญจากเบลเยียม เยอรมัน อิตาลี เนเธอร์แลนด์ สวีเดน สหราชอาณาจักร สหรัฐฯ และฮ่องกง

โรคไข้หวัดนกชนิดความรุนแรงสูงเป็นโรคสำคัญที่เกิดขึ้นในบางช่วงเวลา แต่ในรอบห้าปีที่ผ่านมาประสบปัญหามาก

ความเสี่ยงที่ต่อเนื่อง

               ก่อนหน้านี้ นกอพยพจากเอเชียแพร่กระจายเชื้อไวรัสสู่ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ปีกเป็นรูปแบบที่มีความสัมพันธ์กับฤดูกาล โดยความเสี่ยงต่ำในช่วงฤดูร้อน ถึงวันนี้เปลี่ยนจากการระบาดนานๆครั้ง กลายเป็นการระบาดอย่างต่อเนื่อง นำไปสู่การทำลายสัตว์ปีกในฟาร์มจำนวนมาก และเมื่อตรวจพบโรคไข้หวัดนกในพื้นที่ไม่ว่านกป่า หรือฟาร์มเลี้ยงสัตว์ปีก สัตว์ที่เคยอยู่อย่างอิสระก็จะถูกควบคุมให้กักกันไว้ในฟาร์ม ผลการศึกษานี้ บ่งชี้ว่า กิจกรรมของมนุษย์เป็นสาเหตุสำคัญที่ก่อให้เกิดโรคระบาด และไม่สัมพันธ์โดยตรงกับการติดเชื้อจากนกป่า

เพิ่มมาตรการสุขศาสตร์

               มาตรการด้านความปลอดภัยทางชีวภาพต้องให้ความใส่ใจเพิ่มขึ้นในการเลี้ยงสัตว์ปีก คณะผู้วิจัยได้ร่างคำแนะนำสำหรับมาตรฐานด้านสุขอนามัยที่สูงขึ้นให้ผู้ปฏิบัติงาน ขณะที่กักกันฟาร์ม และเชื่อว่าจะใช้ไปทั่วยุโรปต่อไป

               โครงการวิจัยเดลตาฟลูศึกษาสาเหตุที่เชื้อไวรัสไข้หวัดนกแพร่ระบาดทั่วไปในทวีป โดยใช้เทคนิคการตรวจลำดับสารพันธุกรรมทั้งจีโนมค้นพบสิ่งที่สร้างความประหลาดใจอย่างมากว่า โรคไข้หวัดนกในยุโรประบาดเป็นการจู่โจมแบบฝูงแมลง (swarm incursion) มีเชื้อหลายสายพันธุ์มากกว่า ๑๕ แวเรียนต์หมุนเวียนในยุโรป 

โรคไข้หวัดนกในสัตว์อื่นๆ

               นักวิจัย พบว่า เชื้อไวรัสแวเรียนต์ได้รวมเอาสารพันธุกรรมของตัวเองเพื่อสร้างเป็นแวเรียนต์ย่อย ความวิตกตั้งแต่เมื่อปี พ.ศ.๒๕๕๙ ต่อเชื้อไวรัสกลายพันธุ์เหล่านี้ถูกแพร่ไปยังสัตว์อื่นๆ ทั้งสุนัขจิ้งจอก มิ้งค์ และแมวน้ำ ทั่วโลกในเวลานี้มีรายงานมากกว่า ๒๐๐ รายแล้วในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม

               การระบาดของโรคไข้หวัดนก ไม่ใช่เชื้อไวรัสชนิดแรกที่ใช้สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่เป็นโฮสต์ตัวกลางอย่างสุกร เซลล์สุกรมีคุณสมบัติที่เอื้ออำนวยให้ไวรัสจากทั้งสัตว์ปีกและมนุษย์ใช้ และเพิ่มจำนวน วันหนึ่ง สุกรจะเป็นเสมือนหม้อผสมไวรัสที่รวมเอาเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่จากทั้งสัตว์ปีก และมนุษย์ แล้วสร้างเป็นไวรัสรีแอสซอร์ตเมนต์ หรือไวรัสลูกผสมตัวใหม่ที่มีสารพันธุกรรมจากเชื้อไวรัสทั้งสองชนิดรวมกัน

               การพัฒนาวัคซีนไข้หวัดนกสำหรับสัตว์ปีก กำลังเดินหน้าไปคู่ขนานไปกับการเจรจาระหว่างรัฐบาลทั่วยุโรปเกี่ยวกับผลดีของวัคซีนในการควบคุมโรค แต่ความจริงแล้ว การเฝ้าระวังโรคเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่ง การพิจารณาให้วัคซีนอาจกลายเป็นกำแพงการค้าระหว่างประเทศ และตลาดส่งออก  

เอกสารอ้างอิง

Mcdougal T. 2023. Human activity highlighted in the spread of bird flu across Europe. [Internet]. [Cited 2023 Mar 24]. Available from: https://www.poultryworld.net/health-nutrition/health/human-activity-highlighted-in-the-spread-of-bird-flu-across-europe/

ภาพที่ ๑ คนเป็นผู้แพร่กระจายโรคไข้หวัดนกเข้าสู่ฟาร์มจากรองเท้า เสื้อผ้า อุปกรณ์ อาหารสัตว์ และวัสดุรองพื้นที่ปนเปื้อน ระบาดไปทั่วยุโรป (แหล่งภาพ Lex Salverda)


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

วิวัฒนาการเชื้อไวรัสนิวคาสเซิล

  ขณะที่ วัคซีนช่วยลดอุบัติการณ์และความรุนแรงของโรคนิวคาสเซิล การระบาดก็ยังพบได้อยู่ โดยมีอัตราการตายสูง และกำจัดสัตว์ที่ติดเชื้อ มีผลกระทบเ...