การเติบโตของเทคโนโลยีการเรียนรู้ของเครื่องจักร และปัญญาประดิษฐ์ ในการผลักดันงานวิจัย การพัฒนาและการประยุกต์ใช้การรักษาโรคด้วยฝาจ โดยเน้นถึงความสนใจที่เพิ่มขึ้นต่อแบคเทอริโอฝาจในฐานะทางเลือกหรือส่วนเสริมที่มีศักยภาพต่อการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ พร้อมทั้งชี้ให้เห็นว่าเครื่องมือที่ขับเคลื่อนด้วยเอไอ สามารถพลิกโฉมการรักษาด้วยฝาจได้ ด้วยการเพิ่มขีดความสามารถในการขยายผล ประสิทธิภาพ และความแม่นยำในการรักษา
การดื้อยาต้านจุลชีพ
หรือเอเอ็มอาร์ เป็นสาเหตุสำคัญของการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตทั่วโลก
โดยมีปัจจัยหลายประการที่ส่งผลให้เกิดอัตราการดื้อยาที่เพิ่มสูงขึ้น ได้แก่
การใช้และการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างไม่เหมาะสมในหลายอุตสาหกรรม
การลดลงของนวัตกรรมทางเภสัชกรรมในการค้นพบและพัฒนายาปฏิชีวนะ และความท้าทายโดยธรรมชาติของการดื้อยา
ทั้งหมดนี้ส่งผลให้เกิดความจำเป็นในการวิจัยแนวทางการรักษาทางเลือกใหม่เพื่อควบคุมและรักษาการติดเชื้อ
เอเอ็มอาร์ เป็นภาวะแทรกซ้อนที่ท้าทายอย่างยิ่งในศัลยกรรมกระดูก
โดยเฉพาะการติดเชื้อที่เกี่ยวข้องกับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อ หรือที่เรียกว่า
การติดเชื้อข้อต่อเทียม พบได้ประมาณร้อยละ ๒
ในผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อครั้งแรก และร้อยละ ๓ ถึง ๕
ในการผ่าตัดเปลี่ยนข้อซ้ำ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีความเจ็บป่วยรุนแรง
ต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลเป็นเวลานาน และอาจต้องเข้ารับการผ่าตัดซ้ำ การรักษาด้วยยาปฏิชีวนะแบบดั้งเดิม
ไม่สามารถจัดการกับการติดเชื้อข้อต่อเทียมได้อย่างมีประสิทธิภาพด้วยเหตุผลหลายประการ
เช่น ปัญหาการดื้อยา และการกำจัดไบโอฟิล์มที่ก่อตัวบนวัสดุอุปกรณ์ทางศัลยกรรมกระดูกมีประสิทธิภาพต่ำ
จึงเกิดความจำเป็นในการวิจัยและพัฒนาสารรักษาทางเลือกใหม่รับมือกับการติดเชื้อประเภทนี้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
โดยภาพรวม การรักษาการติดเชื้อด้วยยาปฏิชีวนะแบบดั้งเดิม
กำลังเผชิญกับความท้าทายอย่างมากในการนำไปใช้ทางคลินิก ด้วยเหตุผลหลายประการ เช่น
ปัญหาการดื้อยาต้านจุลชีพ และประสิทธิภาพที่ต่ำในการจัดการกับไบโอฟิล์ม
ส่งผลให้เกิดความจำเป็นในการวิจัยหาตัวเลือกการรักษาทางเลือกใหม่ ด้วยกลไกการต้านจุลชีพที่เป็นเอกลักษณ์
ความจำเพาะต่อเป้าหมาย ความหลากหลาย
ความสามารถในการเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็วในตัวเอง และคุณสมบัติในการต่อต้านไบโอฟิล์ม
รวมถึงความก้าวหน้าล่าสุดในด้านจีโนมิกส์และชีววิทยาสังเคราะห์แบคเทอริโอฝาจ
จึงได้รับความสนใจเพิ่มขึ้นในฐานะทางเลือกหรือส่วนเสริมในการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ อย่างไรก็ตาม
ยังมีอุปสรรคหลายประการที่ขัดขวางการนำแบคเทอริโอฝาจมาใช้ในทางคลินิก เช่น
ความจำเพาะระหว่างฝาจกับโฮสต์ การดื้อฝาจของแบคทีเรีย และความท้าทายในการคัดเลือกฝาจที่เหมาะสม
เครื่องมือด้านการเรียนรู้ของเครื่อง และปัญญาประดิษฐ์
มีโอกาสเข้ามาปฏิวัติการรักษาด้วยฝาจ โดยช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการขยายผล
ประสิทธิภาพ และความแม่นยำของการรักษา บทความนี้เน้นถึงการประยุกต์ใช้
การเรียนรู้ของเครื่อง และปัญญาประดิษฐ์ ที่สำคัญในการศึกษา พัฒนา และนำฝาจมาใช้ในการรักษาอย่างเป็นระบบ
เอกสารอ้างอิง
Mehta,
N., Nguyen, A. T., Rodriguez, E. K., & Young, J. (2025). Smart Phages:
Leveraging Artificial Intelligence to Tackle Prosthetic Joint Infections.
Antibiotics, 14(9), 1499. https://doi.org/10.3390/antibiotics14090949
ภาพที่ ๑ การเพิ่มประสิทธิภาพการรักษาด้วยไฟจ์ด้วยปัญญาประดิษฐ์
(แหล่งภาพ
Doud et al., 2025)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น